Om een goede planning te realiseren, is het van belang om effectief samen te werken. Echter, de wijze van samenwerken verschilt van persoon tot persoon. Om dit in kaart te brengen heeft Belbin een model ontwikkeld, dat negen teamrollen omvat, waarmee men de voorkeursstijl van samenwerken kan bepalen. Je kunt deze blog ook beluisteren op Spotify of Apple Podcasts.
In deze blog richten we ons op het vaststellen welke teamrollen van Belbin het beste aansluiten bij de vereiste vaardigheden van een project- en resourcemanager.
De Belbin teamrollen
Een teamrol geeft inzicht in hoe iemand samenwerkt, wat weer voortkomt uit iemands persoonlijkheid. In de praktijk hebben de meeste mensen twee à drie teamrollen die goed bij hen passen, terwijl andere rollen minder geschikt zijn of zelfs tegenstrijdig aanvoelen.
Om de teamrollen beter te begrijpen, kunnen we ze onderverdelen in vier categorieën:
- Doen: Bedrijfsman en Brononderzoeker
- Denken: Plant en Monitor
- Willen: Vormer en Voorzitter
- Voelen: Zorgdrager en Groepswerker
Teamrollen voor project- en resource managers
Voordat we ons richten op welke teamrollen het beste aansluiten bij planningsvaardigheden, is het belangrijk om eerst te kijken naar de teamrollen die het beste passen bij project- en resource managers. Hun takenpakket omvat namelijk veel meer dan alleen het verzorgen van de planning. Enkele teamrollen vallen daarom al snel af. De Plant en Groepswerker zijn bijvoorbeeld zeer geschikt voor uitvoerende rollen, maar minder voor de coördinatie van projecten en resources. De Zorgdrager mist de vaardigheden om soepel met anderen samen te werken en te communiceren.
Als we kijken naar de vierdeling van Doen, Denken, Willen en Voelen, dan is de project- en resourcemanager vooral een doener, aangevuld met een stukje denken voor het nodige analytische vermogen. Hierdoor liggen de rollen van Bedrijfsman, Brononderzoeker en Monitor het meest voor de hand.
Maar wat met de Voorzitter en Vormer? Zijn dit dan geen geschikte sturende rollen? De Voorzitter is een typische managementrol en dus zeer geschikt voor het leiden van een afdeling. Echter, bij projecten wordt er meer 'hands-on' management gevraagd, terwijl de Voorzitter meer delegeert. De Vormer werkt vaak met te weinig structuur en is te veel gericht op eigenbelang, wat niet goed past bij deze functies.
Teamrollen versus planningsvaardigheden
Voordat we kunnen bepalen welke Belbin teamrollen het beste aansluiten bij planningsvaardigheden, dienen we de Belbin teamrollen te vertalen naar het profiel van een planner. Om dit te kunnen doen, is het noodzakelijk om eerst te bepalen welke eigenschappen een planner moet bezitten:
- Nauwkeurig
- Stressbestendig
- Communicatief
- Creatief
- Sensitief
Een planner dient goed georganiseerd en nauwkeurig te zijn. Hij of zij moet stabiel zijn en stressbestendig om alle taken succesvol uit te voeren. Omdat de planner een cruciale rol heeft, is het belangrijk dat hij of zij goed kan communiceren en onderhandelen. Creativiteit is eveneens van belang, zodat hij of zij in staat is om de complexe puzzel van project- en resource planning op te lossen. Tot slot moet een planner oog hebben voor de omgeving en snel kunnen inspelen op veranderingen.
Als we deze gewenste gedragseigenschappen vergelijken met de Belbin teamrollen, zien we hoe deze scoren op de verschillende eigenschappen.
Uit de scores blijkt dat er geen enkele teamrol is die volledig voldoet aan alle gewenste gedragseigenschappen van een planner. Dit is begrijpelijk, omdat het profiel van de planner typisch gezien als "de perfecte kandidaat" wordt beschouwd. Gelukkig zijn er veel mensen die in staat zijn om meerdere Belbin teamrollen te vervullen, waardoor we alsnog aan de vereiste eigenschappen kunnen voldoen.
Conclusie
De projectmanager lijkt geschikt voor de rol van Bedrijfsman, maar mist de nodige creativiteit om complexe problemen op te lossen. Daarom zou het ideaal zijn als deze persoon ook past in de rol van Brononderzoeker.
Hoewel de rol van Bedrijfsman geschikt is voor de resourcemanager, is deze rol niet absoluut noodzakelijk. Met de teamrollen van Brononderzoeker en Monitor kan men namelijk alle planningsvaardigheden dekken. Deze rollen combineren effectieve communicatie met een sterk analytisch vermogen, waardoor ze de resourcemanager ondersteunen bij zijn/haar rol als spin in het web van de organisatie. Deze persoon moet immers gemakkelijk kunnen communiceren met anderen en tegelijkertijd de resource planning op orde hebben.
Belbin teamrollen kunnen helpen bij het bepalen of de persoonlijkheid en vaardigheden van kandidaten passen bij vacatures. In deze blog hebben we de essentiële teamrollen voor project- en resource managers besproken, waardoor men nu geschikte kandidaten kan overwegen voor deze functies.