Voor het eerst in ruim vier maanden tijd, ligt de adviesprijs van benzine boven de 2 euro. Lange tijd lag die benzineprijs tussen de € 1,85 en de € 1,98. Toch betaald de Nederlander al sinds de oorlog in Oekraïne meer dan dat die adviesprijs aangeeft. De actuele brandstofprijs is namelijk ruim €2,15 per liter. Mocht je gaan tanken langs de snelweg, schrik dan niet van prijzen als €2,25 per liter. In heel Europa zijn wij, samen met Monaco en Noorwegen, het duurste jongetje van de klas.
Zo is de benzine in Duitsland ruim 10 procent goedkoper. België en Luxemburg? Daar ligt dat percentage al bijna op 20 procent lager. Dit grote prijsverschil komt doordat de Nederlandse overheid veel accijns heft op de benzineprijs. Hoe dat precies in zijn werking gaat, lees je in dit artikel!
Wat houdt accijns in?
Accijns, ook wel verbruiksbelasting genoemd, is een vorm van indirecte belasting die wordt opgelegd bij verbruiksgoederen. In Nederland wordt accijns geheven op; frisdranken, tabak, alcoholische dranken en brandstoffen. Zo is vanaf januari 2024 een nieuwe belasting ingegaan op suikerhoudende dranken. Hierbij is de verbruiksbelasting van 9 cent per liter naar 26 cent gegaan. De uitzondering hierbij zijn producten die melk bevatten, dit doordat de overheid bij deze belasting de ‘schijf van vijf ‘ aanhoudt.
Daarop staat aangegeven dat melk een gezond product is – wat het zonder bijgevoegde producten ook is. Producenten hebben hierin een gat in de markt gevonden, zo hebben sommige frisdranken nu een heel klein percentage (0,5 – 1%) aan melk toegevoegd, zodat ze onder die belasting uit kunnen komen.
Prijsverhoging
In het geval van de accijns op tabak, is de gedachten erachter om het de mensen zoveel mogelijk te ontmoedigen. Uit verschillende onderzoeken, zo ook die van Maastricht University, blijkt namelijk dat bijna 40 procent van de ondervraagde, zal gaan stoppen met roken op het moment dat de prijzen op dit tempo blijven stijgen. In 2019 koste duizend sigaretten €175,20. Op 1 april 2024 zal die prijs al liggen op ruim €362,12, blijkt uit de tarievenlijst van het Ministerie van Financiën.
Naast dat de overheid het doet om ervoor te zorgen dat mensen stoppen, is het ook een uiterst goede manier om extra inkomsten te generen voor de Nederlandse schatkist. Zo verdiend de overheid ruim 12 miljard per jaar aan alle verschillende accijnzen. Ruim 4 miljard vanuit de benzine en 3 miljard vanuit tabak.
Waarom is de benzine zo duur in Nederland?
Zoals eerder benoemd, is Nederland in vergelijken met andere Europese landen ontzettend duur. Hierdoor gaat de reden ‘de olieprijs stijgt’ niet op, doordat ieder land daar last van heeft. De Nederlands overheid doet ontzettend veel accijns heffen op de benzine prijzen, zo geeft Shell aan dat ruim 46% van de benzine prijs bestaat uit accijns. Volgens het kennis platform voor consumenten ligt dat percentage iets lager; namelijk op 39%. Verder ligt 17% van de prijs bij de btw, 39% door de productiekosten en de pompstations zelf hebben een marge van 9%. Anders dan bij de btw, is de accijns een getal dat ieder jaar veranderd en in dit geval ieder jaar stijgt.
Milieu op nummer één
De specifieke reden? Nederland heeft het milieu hoog op de agenda staan. Hierdoor zijn er ook strengere regels dan in bijvoorbeeld Duitsland en België. Daar zit ook wel een logica achter, aangezien wij zo’n dichtbevolkt land zijn met meer dan ácht miljoen auto’s moeten we ook extra aan de natuur denken. Toch vindt het merendeel van de Nederlandse bevolking dat geen terechte reden, zij zien liever dat de prijzen aan de pomp veel lager worden.
Waarom zijn de benzineprijzen naast de snelweg hoger?
In vergelijking tot de benzinepompen binnen de bebouwde kom, zijn die naast de snelweg vaak bemand met personeel. Hierdoor stijgen de exploitatiekosten, die direct verrekend worden in de benzineprijzen. Daarnaast hebben deze stations ook extra service en een uitgebreider assortiment in de winkel. Ook speelt het een rol dat mensen die tanken langs de snelweg vaak geen keuzen hebben naar welk station ze gaan. Hierdoor kunnen ze de prijs een paar procent duurder maken.
Wanneer gaat de benzineprijs dalen?
Op dit moment in elk geval niet, dat is een ding dat zeker is. Het demissionaire kabinet Rutte-4 is geen voorstander van het verlagen van de accijnzen. Wel heeft de VVD, als grootste regeringspartij, bij de afgelopen Prinsjesdag samen met de PVV een motie ingediend om ervoor te zorgen dat de benzineprijs niet nóg verder gaan stijgen. Op dit moment zijn zij, samen met de PVV, NSC en BBB aan het onderhandelen voor een nieuw kabinet. Onbekend is nog of zij een grote hap uit het accijns gaan nemen, of dat ook zij die 39% zullen blijven handhaven.
Bekend is wel, dat zowel de PVV als BBB hier bij de afgelopen debatten – voor de onderhandelingen – een groot ding van maakte. Zij zijn geen fan, van de hoge prijzen aan de pomp. Er vindt zelfs een verandering van vakantievervoer plaats. Dit kan wellicht ook te maken hebben met deze benzineprijzen.
