Stel je voor: je zit met klamme handen aan een pokertafel of drukt op dat glimmende knopje van die ene oude vertrouwde machine. Een beetje adrenaline, een beetje spanning – misschien ben jij straks de gelukkige winnaar. Maar weet je wie er sowieso wint, ongeacht of jij met lege handen naar huis gaat? De Nederlandse overheid. Ja, gokken in Nederland is een financiële goudmijn, niet alleen voor de speelhuizen zelf (en sommige gelukkige spelers!), maar vooral voor de Belastingdienst. Hoe dat precies werkt? Laten we eens kijken waar het geld van de kansspelbelasting naartoe gaat en hoeveel deze schatkist eigenlijk binnenhaalt.
De Kansspelbelasting: Jouw winst is hun winst
Heb jij misschien een keertje €1000 gewonnen bij een online casino? Gefeliciteerd! Maar voordat je je droomreis gaat boeken, wacht daar even mee. Want zodra je meer dan €449 wint, staat de Belastingdienst al op de stoep. Je mag 30,5% van die winst direct aftikken als kansspelbelasting. Lekker geregeld, toch? Voor de overheid, alleszins. Natuurlijk voelt dat zuur voor jou als speler en als je bedenkt hoeveel Nederlanders af en toe hun geluk gaan testen – online of fysiek – dan begrijp je waarom de belastinginkomsten hierop echt oplopen. Een paar euro hier, een paar honderd daar, en hoppa, de staatskas rinkelt.
Steeds meer Nederlanders begeven zich echter terug op de buitenlandse gokmarkt, waar de situatie een beetje anders ligt. Waarom doen ze dit? Tessa Blokpoel van Cryptonews legt het uit: bij een online casino zonder Cruks registratie, met andere woorden een spelsite zonder een vergunning van de Nederlandse Kansspelautoriteit. Hier kunnen spelers doorgaans hogere bonussen krijgen, zich sneller registreren en anoniem geld storten en opnemen. Wanneer het om speelhuizen met een buitenlandse vergunning gaat, heft de Nederlandse overheid geen beloningsbelasting. Dat gaat naar het land waar de spelsite is geregistreerd.
Een digitale jackpot voor de overheid
Sinds oktober 2021 mogen we legaal online gokken in Nederland. Een hele wereld ging open, niet alleen voor spelers, maar ook voor de overheid. Want eerder ging het grootste deel van het geld altijd naar buitenlandse sites, waar niemand belasting over betaalde. Nu moeten vergunde online aanbieders netjes hun belastingen afdragen. Niet op jouw winst, maar op hún inkomsten.
Hoe werkt dat? Nou, deze bedrijven betalen kansspelbelasting over het verschil tussen de inzetten van spelers en de uitgekeerde prijzen. Dit loopt in de honderden miljoenen per jaar, dicht bij het miljard euro. Voor de Belastingdienst is dit een soort bonusronde die nooit ophoudt.
Holland Casino: Dubbel kassa voor de overheid
En dan is er nog Holland Casino (HC). Dit staatsbedrijf is een aparte speler in het spel. Niet alleen omdat het een monopolie had op fysieke speelhuizen tot de legalisatie van online gokken, maar ook omdat het belasting betaalt als elk ander bedrijf. Naast kansspelbelasting draagt HC namelijk ook vennootschapsbelasting af. Dat is eigenlijk best grappig, want hoe je het ook draait of keert, de overheid vult haar zakken vanuit twee kanten. Maar het bedrijf heeft ook een bredere maatschappelijke rol. Ze promoten verantwoord spelen en dragen bij aan spelen bij Nederlandse bedrijven.
Het idee is dat mensen plezier moeten hebben zonder zichzelf financieel de afgrond in te storten. Toch draagt het jaarlijks tientallen miljoenen af aan de staatskas. Een win-winsituatie, zou je zeggen – tot je bedenkt dat het bedrijf momenteel met rode cijfers kampt wegens deze belastingen, wellicht vestigingen moet sluiten en misschien zelfs volledig ten onder kan gaan als de belastingen blijven stijgen.
Hoeveel brengt het op?
Oké, tijd voor de grote vraag: hoeveel kansspelbelasting haalt de overheid nu echt jaarlijks binnen? De cijfers schommelen, maar het is veilig om te zeggen dat het bedrag stevig boven het miljard euro per jaar gaat. Dat geld komt uit verschillende bronnen:
- Kansspelbelasting op spelerswinsten.
- Belastingen van online gokbedrijven (licenties, boetes, jaarlijkse kosten etc.).
- Vennootschapsbelasting van bedrijven zoals HC.
- Afdrachten van loterijen, zoals de Staatsloterij, Postcode Loterij en VriendenLoterij.
De loterijen verdienen een aparte vermelding. Ze hebben miljoenen spelers en dragen een flink deel van hun inkomsten af aan de staat. En laten we niet vergeten dat ze ook goede doelen steunen – al voelt dat soms een beetje als een PR-verhaal.
Waar gaat al dat geld heen?
Je vraagt je misschien af: wat doet de overheid eigenlijk met al die belastingen? Nou, een deel wordt ingezet om gokken veiliger en eerlijker te maken. Denk aan campagnes voor verantwoord spelen, hulp voor mensen die in de problemen zitten en het opsporen van de illegale praktijken.
De rest? Die verdwijnt in de grote pot van de overheid, samen met andere belastinginkomsten. Daaruit worden dingen betaald zoals zorg, onderwijs, infrastructuur, de salarissen van de functionarissen, enzovoort. Natuurlijk kun je je (terecht) afvragen of dat geld altijd goed terechtkomt, maar dat is weer een discussie voor een andere dag.
Een complexe balans
We gaan er geen doekjes om winden: de gokmarkt is een goudmijn voor onze overheid, een geldmachine die maar blijft produceren. In 2025 staan er echter enkele grote beleidsplannen op de agenda van de regering, die de toekomst van deze markt (bijvoorbeeld de privatisering van HC) in goede banen moeten leiden. Wat dit precies zal geven en hoe deze wereld er eind volgend jaar in Nederland uit zal uitzien, daar is nog heel veel onzekerheid over.