Van nature is de stof nitraat te vinden in groente en fruit. Ook is het in mindere maten te vinden in drinkwater. Daarnaast wordt in sommige gevallen nitraat of nitriet toegevoegd aan levensmiddelen om de houdbaarheid te verbeteren. Nitraat is dus in de meeste voedingswaren te vinden die wij dagelijks nuttigen. Maar hoe slecht is deze stof nou eigenlijk?
Nitraat en het daaruit gevormde nitriet kan schadelijk zijn voor de gezondheid. De hoeveelheid nitraat in groenten heeft geen verdere gevolgen voor je gezondheid. Het positieve effect van groente en fruit op je gezondheid is groter dan de mogelijke slechte effecten van nitraat. Dat geld ook voor groente en vis dat nitraat bevat. Daarom kun je deze nitraatrijke voeding gewoon eten.
Wat zijn de grootste bronnen van nitraat?
Je krijgt nitraat binnen via voedingsmiddelen en drinkwater.
Bronnen die zorgen voor de grootste inname van nitraat en nitriet zijn:
- Groente (41%)
- Fruit (18%)
- Drinkwater (3 tot 19%)
- Additieven, zoals conserveermiddelen in vleesproducten of kaas (9%)
Grote hoeveelheden nitraat zijn te vinden in: andijvie, bieten, spinazie en venkel, maar ook in andere producten zoals de sterkste poppers.
Groente zorgt voor de grootste inname van nitraat. Het gaat hierbij vooral om bladgroente zoals sla en spinazie. Het nitraatgehalte wordt bepaald door het ras en kan toenemen door het gebruik van (kunst)mest. Daarnaast bevatten groenten die in de zomer worden gekweekt minder nitraat dan groenten in de winter.
De stengel, bladsteel en bladnerven bevatten de meeste nitraat. Het nitraatgehalte ligt lager in het bladmoes en zeer laag in de vruchten en bloemen. Dat verklaart de hoge hoeveelheid nitraat in bladgroenten in vergelijking tot andere groenten.
Veiligheid
Nitraat is zelf niet gevaarlijk voor je gezondheid. Echter kan nitraat door je lichaam omgezet worden in nitriet. Nitriet kan schadelijk zijn voor je gezondheid doordat het zuurstofgehalte in bloed verminderd kan worden. Ook kan in sommige gevallen omgezet worden in nitrosamines, wat mogelijk kankerverwekkend is. Echter is het onwaarschijnlijk dat je een schadelijke hoeveelheid binnenkrijgt via je eten.
Nitraatnormen EU
Om te voorkomen dat er te veel nitraat wordt toegevoegd aan producten, bestaan er nitraatnormen. Zo blijven wij gezond en heeft nitraat geen nare gevolgen voor onze gezondheid. Ook voor drinkwater is er een strenge norm wat betreft het toevoegen van nitraat.
Nitraat of nitriet kan in de vorm van natrium- of kaliumzout worden toegevoegd aan verschillende kaassoorten. Daarnaast wordt het door fabrikanten toegevoegd aan vleeswaren om de houdbaarheid te vergroten. E-nummers die zijn toegestaan zijn: E249 (kaliumnitriet), E250 (natriumnitriet), E251 (natriumnitraat) en E252 (kaliumnitraat). Voor deze E-nummers geldt een maximale concentratie die ver onder de hoeveelheid in groente ligt. Nitriet beschermt je lichaam tegen de bacterie Clostridium botulinum, wat een ziekmakende gifstof produceert.
